Contact
Login
  • English English
  • Ελληνικά Ελληνικά
Home
LIFE NATURA THEMIS
About the Program About LIFE Environmental Governance and Information Scope Κey actions Partners Networking The project in the press
Law Observatories
Observatories Inquisition authorities Statistics
Applicable Law
Administrative Competencies
  • State Prosecutors
  • Police
  • Management Bodies
  • Forest Rangers
  • Region
  • Municipality
Environmental Crime Legal framework Criminal proceedings
Deliverables
Informative material Awareness raising activities
News

Search form

News 
Home |  news |  Περισσότεροι νόμοι, λιγότερη (περιβαλλοντική) δικαιοσύνη

Περισσότεροι νόμοι, λιγότερη (περιβαλλοντική) δικαιοσύνη

By LIFE NATURA Themis / April 12 2017/
Παραδοτέα
/ 0 Comments

Xαμένοι στην περιβαλλοντική νομοθεσία οι αρμόδιοι φορείς…

Προκατειλημμένοι απέναντι στις Αρχές και στη Δικαιοσύνη και απρόθυμοι οι πολίτες να καταγγείλουν περιστατικά περιβαλλοντικής υποβάθμισης

 

Γράφει η Μαρία Μανιαδάκη, Δικηγόρος, ΜΔΕ, Συντονίστρια Παρατηρητηρίου Περιβαλλοντικού Δικαίου Δυτικής Κρήτης,

E-mail: observatorywestcrete@gmail.com

 

Όταν ο Ρωμαίος ρήτορας και πολιτικός Κικέρων, περιέγραφε με τη φράση «περισσότεροι νόμοι, λιγότερη δικαιοσύνη» τη γάγγραινα της πολυνομίας, σίγουρα δεν φανταζόταν ότι αιώνες αργότερα, στην εποχή των βάσεων δεδομένων, των μηχανών αναζήτησης και των ανεξάντλητων εφαρμογών (app), αυτή θα εξακολουθούσε να παραμένει αθεράπευτη και θα μόλυνε ό,τι πιο πολύτιμο για τον άνθρωπο, την ίδια την Τροφό του, τη Φύση.

Τα πρώτα συμπεράσματα από την περιβαλλοντική έρευνα αναφοράς με τη μορφή ερωτηματολογίων σε δείγμα 3131 ατόμων (ομάδες πληθυσμού: δικαστές και εισαγγελείς, δικηγόροι, υπάλληλοι της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Κρήτης, της Περιφέρειας Κρήτης και των ΟΤΑ, μέλη ΜΚΟ, αγροτικός πληθυσμός, επαγγελματίες τουρισμού, υπάλληλοι με προανακριτικά καθήκοντα και ευρύτερος πληθυσμός), που διεξήχθη στο πλαίσιο του Προγράμματος LIFE NATURA THEMIS συνθέτουν μία εικόνα απογοητευτική:

Παρόλο που το 91% των συμμετεχόντων θεωρεί τη δίωξη των περιβαλλοντικών παραβάσεων καθόλου έως λίγο αποτελεσματική (Εικόνα 1), μόλις 9% των συμμετεχόντων δήλωσε ότι έχει αναλάβει πρωτοβουλία καταγγελίας περιστατικού περιβαλλοντικής υποβάθμισης.

Εικόνα 1: Αποτελεσματικότητα της δίωξης περιβαλλοντικών παραβάσεων, όπως αυτή αποτυπώθηκε από τις απαντήσεις σε δείγμα 3131 ατόμων

Εικόνα 1: Αποτελεσματικότητα της δίωξης περιβαλλοντικών παραβάσεων, όπως αυτή αποτυπώθηκε από τις απαντήσεις σε δείγμα 3131 ατόμων

 

Για ποιους λόγους όμως οι πολίτες παρά τη γενικευμένη δυσαρέσκειά τους δεν λαμβάνουν οι ίδιοι πρωτοβουλίες;

Μελετώντας τις απαντήσεις των ερωτηθέντων, διαπιστώνουμε ότι κοινός τόπος είναι η έλλειψη ενημέρωσης για τις διαδικασίες απόδοσης ευθυνών στους παραβάτες, ενώ υπάρχει διάχυτη προκατάληψη ως προς την αποτελεσματικότητα των Αρχών και της Δικαιοσύνης.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στην ερώτηση «γνωρίζετε την εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία που διέπει την προστασία της βιοποικιλότητας και το Δίκτυο NATURA 2000;», 59% των δικαστών, 90% των δικηγόρων, 88% των υπαλλήλων στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης, στην Περιφέρεια Κρήτης και στους ΟΤΑ, και 94% των υπαλλήλων με προανακριτικά καθήκοντα απάντησαν ότι δεν τη γνωρίζουν καθόλου ή τη γνωρίζουν λίγο. Θύματα της πολυνομίας, λοιπόν, τόσο οι λειτουργοί των δικαστηρίων όσο και οι υπάλληλοι των σχετικών με το περιβάλλον Αρχών. Μόλις 6% των δικαστών, 2% των δικηγόρων, 1% των υπαλλήλων στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση Κρήτης, στην Περιφέρεια Κρήτης και στους ΟΤΑ, και 1% των υπαλλήλων με προανακριτικά καθήκοντα δηλώνουν ότι γνωρίζουν τη σχετική νομοθεσία πολύ καλά.

 Στο πλαίσιο αυτό, είναι φυσικό οι πολίτες να αποθαρρύνονται να προσφύγουν στη Δικαιοσύνη ή στις Αρχές, καθώς θεωρούν εκ των προτέρων ότι το σύστημα είναι ανεπαρκές και ότι η σχετική καταγγελία τους δεν θα ευδοκιμήσει.

Πράγματι, όπως δείχνουν τα συμπεράσματα της δικαστικής έρευνας του Παρατηρητηρίου Περιβαλλοντικού Δικαίου Δυτικής Κρήτης, η προσφυγή στη Δικαιοσύνη είναι κατ’ αρχήν μια περιπέτεια για γερά νεύρα, αφού συνήθως η υπόθεση θα εκδικαστεί κατόπιν πολυάριθμων αναβολών μετά από 5 έτη περίπου (μέσο ποσοστό αναβολών στη Δυτική Κρήτη: 57,96% - μέση διάρκεια από τον χρόνο τέλεσης του περιβαλλοντικού εγκλήματος μέχρι την εκδίκασή του σε πρώτο ή σε δεύτερο βαθμό στη Δυτική Κρήτη: 4,96 έτη). Κατά δεύτερο λόγο, ο καταγγέλων και συνήθως καταθέτων ως μάρτυρας έρχεται πολύ συχνά μετά την πάροδο της πενταετίας αντιμέτωπος είτε με την παραγραφή του αδικήματος, είτε- στην περίπτωση πολεοδομικής αυθαιρεσίας που είναι και το συχνότερα διωκόμενο περιβαλλοντικό έγκλημα-με την τακτοποίηση της αυθαιρεσίας με κάποιον εντωμεταξύ εκδοθέντα ευνοϊκό νόμο, που συνεπάγεται τελικώς την αθώωση του κατηγορουμένου (Εικόνα 2)!

Εικόνα 2: Δικαστική εξέλιξη των εγκλημάτων που τελέστηκαν σε περιοχές NATURA 2000 στη Δυτική Κρήτη το α΄εξάμηνο του 2015

Εικόνα 2: Δικαστική εξέλιξη των εγκλημάτων που τελέστηκαν σε περιοχές NATURA 2000 στη Δυτική Κρήτη το α΄εξάμηνο του 2015

Αντίστοιχα, η μεγάλη πλειονότητα (82,91%) των διοικητικών προστίμων στις Π.Ε Χανίων και Ρεθύμνης (πλην των πολεοδομικών) βρέθηκε από τις σχετικές μελέτες του Παρατηρητηρίου Περιβαλλοντικού Δικαίου Δυτικής Κρήτης, να κυμαίνεται πολύ χαμηλά (έως 5.000 Ευρώ), λόγω έλλειψης σαφούς και αντικειμενικού νομοθετικού πλαισίου, όσον αφορά τον υπολογισμό τους (Εικόνα 3). Το γεγονός αυτό ενισχύει την προκατάληψη των πολιτών απέναντι στις Αρχές και τους αποθαρρύνει περαιτέρω, αφού γνωρίζουν ότι σε περίπτωση καταγγελίας ο παραβάτης θα πέσει «στα μαλακά».

Εικόνα 3: Ύψος διοικητικών προστίμων σε Π.Ε Χανίων και Ρεθύμνου

Εικόνα 3: Ύψος διοικητικών προστίμων σε Π.Ε Χανίων και Ρεθύμνου

Έχουν λοιπόν κάποιο νόημα οι ενέργειες των ενδιαφερόμενων πολιτών; Φυσικά και έχουν, αρκεί- δεδομένης της υφιστάμενης κατάστασης- οι ενέργειες αυτές να είναι ουσιαστικές, πλήρεις και συντονισμένες και να συνοδεύονται από περίσσια επιμονή και υπομονή. Να διαθέτει δηλαδή ο ενεργός πολίτης, πρωτευόντως τα γνωρίσματα του επιμελούς μαθητή και δευτερευόντως του επαναστάτη... Κατ’ αυτόν τον τρόπο, Αρχές και Δικαιοσύνη θα υποβοηθηθούν στο έργο τους και θα λειτουργήσουν στο μέγιστο των δυνατοτήτων τους, κινητοποιώντας τον δυσκίνητο κρατiκό μηχανισμό υπέρ του δημοσίου και όχι του ιδιωτικού συμφέροντος.

LIFE Themis Facebook

 

Search form

Latest News
  • First partners’ meeting of the project LIFE NATURA THEMIS in Heraklion, November 20, 2015
    06 Apr
    First partners’ meeting of the project LIFE NATURA THEMIS in Heraklion, November 20, 2015
  • Environmental baseline survey for the depiction of the public opinion towards environmental crime
    06 Apr
    Environmental baseline survey for the depiction of the public opinion towards environmental crime
  • THEMIS project at the annual opening event of the LIFE projects in Brussels
    06 Apr
    THEMIS project at the annual opening event of the LIFE projects in Brussels
categories
  • Deliveries (19)
  • General News (65)
  • Networking (7)
User login
CAPTCHA
This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.
Εnvironmental crime map

Τhe geoinformation map posts the prosecuting cases of crimes against species of wild fauna and flora known in NATURA 2000 areas.

© Copyright NHMC 2016.© Copyright NHMC 2016. The LIFE14/GIE/GR/000026 project is funded at a percentage of 60% from the LIFE financial instrument “Environmental Governance & Information” of the European Commission. With the contribution of the Green Fund.
CONTACT US

Contact us for any further information.

  •  

    Address:  Knossou Avenue, Heraklion, Crete, Greece

  •  

     Phone: (+30) 2810 393265, Fax: (+30) 2810 393294

  •  

    Email: themis@nhmc.uoc.gr

  •  

    Website: www.lifethemis.eu

West Crete Observatory

Iroon Polytechniou 43, 73132 Chania
Maniadaki Maria, Chania Bar Association
tel. (+30) 28210 41179, fax. (+30) 28210 41189
observatorywestcrete@gmail.com

East Crete Observatory

Theotokopoulou 28, 71202 Heraklion
Sbokos Giorgos, Heraklion Bar Association,
tel. / fax. (+30) 2814 007442,
sbokos@nhmc.uoc.gr

Natural History Museum of Crete, University of Crete
Natural History Museum of Crete, University of Crete
Coordinator
Chania Bar Association
Chania Bar Association
Partner
Heraklion Bar Association
Heraklion Bar Association
Partner
Hellenic Society for the Protection of Nature (HPSN)
Hellenic Society for the Protection of Nature (HPSN)
Partner
Ministry of Environment and Energy
Ministry of Environment and Energy
Partner